فيستول مقعدي

فيستول حفره ي غير طبيعي تونل شكل  بين دو عضو يا سطح بدن است. فيستول بيشتر مابين ركتوم (پايين ترين قسمت روده) و واژن، ركتوم و پوست اطراف مقعد،دستگاه گوارش تحتاني و مثانه تشكيل مي شود. فيستول ممكن است دردناك، ترسناك، خجالت آور باشد. خوشبختانه، درمان هاي متنوعي وجود دارد. براي تشخيص فيستول مقعدي بايد با علائم فيستول، و مراقبت هاي بهداشتي آن آشنا شويد. پزشك مي تواند عوامل خطر از جمله جراحي، آسيب، يا درمان غير طبيعي را ارزيابي كند.

بخش اول: تشخيص فيستول و بررسي علائم آن

1.  درد اطراف مقعد و دستگاه تناسلي

درد و سوزش از علائم شايع فيستول هستند. ممكن است اطراف مقعد، دستگاه تناسلي، و مابين دستگاه تناسلي و مقعد درد و ورم را تجربه كنيد.

• فيستول مقعد هنگام اجابت مزاج باعث درد مي شود.
• فيستول واژن هنگام رابطه ي جنسي باعث درد مي شود.

1. خونريزي و ترشح غير عادي

فيستول ممكن است باعث خونريزي و ترشح اطراف مقعد و دستگاه تناسلي شود. ممكن است ترشح بوي بدي داشته و ياچركي باشد.

اگر مبتلا به فيستول واژن باشيد، ممكن است ترشح واژن چركي و يا همراه با مدفوع باشد. يكي ديگر از علائم آن گاز واژينال است.

1. مشكلات دستگاه ادراري از علائم فيستول

يكي از علائم تشخيص فيستول مثانه مشكل دستگاه ادراري است. علاوه بر عفونت دستگاه ادراري، ممكن است موارد زير را نيز تجربه كنيد :

• مشكل نگه داشتن ادرار و يا ترشح  غير عادي ادرار(ترشح ادرار از واژن)
• عبور گاز از مجار ي ادراري (سوراخ بين مثانه و دستگاه تناسلي) هنگام مدفوع كردن
• تغيير رنگ و بوي بد ادرار

1.  مراقب علائم دستگاه گوارش باشيد

فيستول باعث درد در لگن و شكم مي شود. هم چنين ممكن است تهوع داشته و استفراغ كنيد. در حالي كه اين علائم ممكن است مرتبط با مشكل ديگري باشد، اگر همراه با علائم شايع فيستول باشند (درد و ترشح دستگاه تناسلي) نشانه ي فيستول است.

1. به علائم كلي بيماري براي تشخيص فيستول توجه كنيد

علاوه بر علائم خاص، فيستول علائم ناشناخته اي دارد كه بر كل بدن اثر مي گذارند. اين علائم ممكن است نشانه ي عفونت باشند. علائم عبارتند از :

• تب
• لرز
• خستگي
• احساس بيماري

بخش دوم: تشخيص فيستول توسط پزشك

1. مراجعه به پزشك براي تشخيص و درمان فيستول

اگر فكر مي كنيد مبتلا به فيستول هستيد با پزشك تماس بگيريد. اگر فيستول درمان نشود باعث عفونت و آسيب بيشتر به بافت هاي اطراف مي شود. موارد زير را با پزشك در ميان بگذاريد:

• هر علائمي كه در حال حاضر تجربه مي كنيد.
• سابقه ي بيماري و ديگر شرايط پزشكي.
• داروهايي كه مصرف مي كنيد.

1. معاينه ي فيزيكي توسط پزشك متخصص

پزشك شما را به منظور  تشخيص علائم فيستول معاينه مي كند. پزشك برآمدگي ها،حساسيت ها،و ديگر علائم بيماري، عفونت، و آسيب را بررسي مي كند.

• پزشك لگن را به منظور بررسي فيستول واژن، ممكن است معاينه لگن را انجام دهد و از يك اسپكولوم براي نگاه كردن به داخل واژن استفاده كند.
• براي فيستول مقعد يا روده ، پزشك ممكن است نياز داشته باشد كه داخل راست روده شما را به صورت ديجيتال احساس كند (با انگشتان و دستكش) و يا با استفاده از آنوسكوپ درون مقعد و ركتوم را معاينه مي كند
• فيستول مقعد را مي توان از طريق سوراخ پوست اطراف مقعد معاينه كرد.

1. اجازه ي آزمايش هاي عكس برداري

اگر پزشك مشكوك به فيستول باشد، يك يا چند آزمايش تصوير برداري براي تعيين محل فيستول انجام مي دهد. آزمايش هاي تصوير برداري عبارتند از:

• پرتو ايكس از مقعد، دستگاه ادراري، و دستگاه تناسلي. ممكن است نياز به تزريق يا آنما داشته باشيد (از طريق يد راديو اكتيو يا باريم) كه هدف آن نشان دادن فيستول در پرتو ايكس است.
• سي تي اسكن يا MRI
• سونوگرافي مقعد و واژن

1.  كولونوسكوپي در صورت توصيه پزشك

اگر پزشك مشكوك به فيستول ناشي از بيماري كرون و بيماري التهابي روده باشد كولونوسكوپي را تجويز مي كند. كولونوسكوپي با قراردادن دوربيني كوچك در كولون از راه مقعد و با استفاده از لوله اي بلند و منعطف انجام مي شود.

اكثر مواقع، كولونوسكوپي تحت سديشن هوشيار  انجام مي شود و به اين معني است كه در طول جراحي نيمه هوشيار بوده اما درد و ناراحتي نخواهيد داشت.

1. آزمايش خون براي تشخيص فيستول

براي تشخيص برخي از انواع فيستول آزمايش خون ضروري است. آزمايش خون براي تشخيص بيماري كرون (دليل شايع فيستول) ميتوانيد مفيد باشد.

1. تست رنگ آبي يا دو رنگ براي تشخيص فيستول واژن

از اين تست ها براي تشخيص فيستول واژن، مثانه، و يا ركتوم استفاده مي شود. پزشك از شما ميخواهد كه رنگ روشن بلعيده و يا رنگ را به ركتوم و مثانه شما تزريق مي كند. سپس يك تامپون در واژن شما قرارداده و اگر تامپون آبي رنگ شود به معني فيستول است.

• تست دو رنگ براي نشان دادن محل فيستول بين واژن و دستگاه ادراري استفاده مي شود.
• تست رنگ آبي فيستول بين ركتوم و واژن را بررسي مي كند.

1. آزمايشات ديگر را بسته به نوع فيستول انجام دهيد

 پزشك ممكن است آزمايشات ديگري نيز توصيه كند. برخي از آزمايشات شامل موارد زير هستند

• بيوپسي بافت روده  براي بررسي بيماري كرون
• تست هايي براي بررسي عملكرد ركتوم و اسفنكتر

1. در مورد گزينه هاي درمان فيستول با پزشك مشورت كنيد

درمان مناسب فيستول بستگي به اندازه، جايگاه، و عوارض مرتبط دارد. ممكن است پزشك شما را به متخصص اورولوژي، يا متخصص زنان ارجاع دهد. درمان ممكن است شامل موارد زير باشد:

• سوند مثانه كه در فيستول قرارداده مي شود و هر گونه مواد عفوني، مايعات تجمع يافته، را تخليه مي كند.
• آنتي بيوتيك براي درمان عفونت
• جراحي براي درمان فيستول
• استفاده از چسب هاي مخصوص پزشكي و مواد ديگر )همچون كلاژن) براي پر كردن فيستول
• فيستول بين مقعد و سطح پوست را مي توان با برش كوچك در پوست و عضلات بالاي فيستول درمان كرد.

بخش سوم: ارزيابي عوامل خطر

1. بررسي وضعيت التهابي روده

بيماري التهابي روده هم چون بيماري كرون و  كوليت اولسراتيو  خطر ابتلا به فيستول را افزايش مي دهند. اگر علائم فيستول داشته و مشكوك به التهاب روده هستيد به پزشك مراجعه كنيد.

• اسهال، انقباض شكمي، نفخ، مدفوع خوني، تب، تهوع، و كاهش وزن ناگهاني نشانه ي بيماري التهابي روده است.
• ديورتيكوليت كه در آن پاكت هاي كوچكي كه در كولون تشكيل شده و ملتهب يا عفوني مي شوند باعث فيستول مي شوند.

1. سابقه ي زايمان

فيستول ممكن است نتيجه ي زايمان سخت باشد. فيستول بين ركتوم و واژن رايج است اما ممكن است فيستول اطراف بيرون مقعد تشكيل شود. پس از زايمان،به پزشك زنان و زايمان مراجعه كرده تا مطمعن شويد كه آسيب هاي ناشي از زايمان به خوبي درمان مي شوند.

اگر به تازگي زايمان كرده و علائم عفونت و فيستول همچون تب، درد، و ترشح بد بو داريد به پزشك زنان مراجعه كنيد.

1. بررسي سابقه ي آسيب لگني و عفونت

هر گونه آسيب به روده و يا لگن شما را در معرض خطر فيستول قرار مي دهد. اين نوع جراحت ناشي از آسيب (آسيب به دليل تصادف) و يا جراحي  لگن است(هيستركتومي). فيستول ممكن است نتيجه ي عفونت، سرطان، و يا پرتو درماني باشد كه بر لگن تاثير مي گذارند.

• آسيب هاي ناشي از پرتو درماني در دراز مدت خود را نشان مي دهند. اگر تحت پرتو درماني قرار گرفته باشيد فيستول ۶ ماه تا ۲ سال بعد توسعه مي يابد.
• برخي از عفونت هاي جنسي هم چون HIV و كلاميديا احتمال ابتلا به فيستول را افزايش مي دهند.